انسان دارای مکانیسم‌های بیولوژیکی زیادی از جهت تنظیم دماست. این مکانیسم‌ها توسط توانایی خودآگاه و ارادی ما در استفاده از وسایل و لباسی که برای گرفتن گرما یا از دست دادن گرمای زیاد طراحی شده‌اند اجرا می‌شوند. زمانی که دمای بدن به طور ناگهانی از ۴۰ درجه سانتی گراد عبور کند، صحبت از گرمازدگی به میان می‌آید. دمای ایده آل بدن تقریباً ۳۶ درجه سانتی‌گراد است. هر دمایی بالاتر از ۴۰ درجه گرمازدگی است و کمتر از ۳۵ درجه سرمازدگی تلقی می‌شود.
بدن این قابلیت را دارد که خودش را با شرایط آب و هوایی وفق بدهد و این را مدیون سیستم‌ها و ارگان‌های زیادی است مانند سیستم قلبی و عروقی و سیستم نورولوژیکی.
مثلاً در هوای گرم، رگ‌هایی که در سطح بدن قرار گرفته‌اند گشاد می‌شوند تا مایعات به شکل عرق از بدن دفع شوند. عکس این اتفاق زمانی می‌افتد که هوا سرد است؛ جریان خون به سمت اندام‌های حیاتی می‌رود.
رفتار‌های عجیب، سرگیجه، منگی و خستگی غیرعادی در گرمای زیاد هشداردهنده هستند، چون امکان دارد نشان دهنده گرمازدگی باشند.
شکم درد و درد عضلات و سردرد، تعریق زیاد، خستگی و بی‌حالی، حالت تهوع و افزایش ضربان قلب این علائم از پیامد‌های طبیعی دهیدراته شدن بدن هستند. در صورت وقوع این علائم باید سریع‌تر به اورژانس مراجعه کنید.

گروه‌های در معرض خطر

هم افراد سالمند و هم کودکان بیشتر از سایرین در معرض عوارض ناشی از گرمازدگی و سرمازدگی هستند. همچنین کسانی که بیماری‌های مزمن دارند، خصوصاً بیماران قلبی و بیماران کلیوی باید بیشتر مراقب باشند.

گرمازدگی و سردرد شدید

در صورت گرمازدگی، فرد احساس خفگی می‌کند. در نتیجه اکسیژن کافی به مغز نمی‌رسد و سردرد‌های شدیدی بروز می‌کند.
این سردرد‌ها همچنین بر اثر کم آبی بدن ناشی از گرمازدگی نیز رخ می‌دهد.
گرمازدگی و حالت تهوع و استفراغ، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ در روز‌های خیلی گرم معمولا جزو علائم گرمازدگی هستند؛ بنابراین نباید این علائم را نادیده گرفت.
گرمازدگی و بیهوشی و از حال رفتن جزو علائم جدی و شدید گرمازدگی است. این مسئله زمانی بروز می‌کند که دیگر علائم گرمازدگی مشخص نشده و یا نادیده گرفته شوند.

روش‌های پیشگیری از گرمازدگی

وقتی هوا گرم و مرطوب است از ورزش در بیرون از خانه بپرهیزید. برنامه روزانه خود را طوری تنظیم کنید که قبل از گرم شدن هوا یا پس از گذشت ساعات گرما بیرون از خانه ورزش کنید.
قید کافئین را بزنید. کافئین نیز مانند الکل آب بدن را کاهش می‌دهد و موجب تعریق بیش از حد نرمال می‌شود.
سیگار نکشید. استعمال سیگار موجب تنگ شدن عروق خونی می‌شود که این شرایط موجب ناتوانی بدن در تنظیم شرایط درونی برای مبارزه در برابر گرما می‌شود.

آهسته آهسته خودتان را با شرایط وفق دهید

اگر به مکانی سفر می‌کنید که گرم‌تر از جایی است که شما از آن آمده‌اید، بهتر است یک هفته به خود و بدنتان فرصت دهید تا با شرایط آب و هوایی عادت کند و سپس به ورزش و فعالیت در بیرون از محل سکونت بپردازید.
اگر هوا بیش از حد گرم است، هر کاری که بیرون از خانه انجام می‌دهید باید آهسته‌تر از روند نرمال و همیشگی خود انجام شود تا به بدن فشار کمتری وارد شود.‌
می‌توانید مستقیماً بدن خود را با آب سرد بشویید. اگر هوا گرم و خشک است، ریختن آب سرد بر سر و گردن می‌تواند کمک کننده باشد. وقتی آب تبخیر می‌شود، بدن خنک خواهد شد. اگر هوا مرطوب است، شاید این کار چندان مزیتی نداشته باشد.
خودتان را خنک کنیدبا استفاده از یک روزنامه، کلاه لبه‌دار و هر چیز دیگری که دارید، خودتان را خنک نگه دارید.
به پیش‌بینی هواشناسی اعتماد کنید. کلاه به سر کنید و لباس‌های گشاد و سبک به تن و لباس‌های رنگ روشن را انتخاب کنید.