شبکه سلامت:
تعطیلی کرونایی در راه است؟ سوالی که برای بسیاری از مردم ایران اکنون مطرح شده است، چرا که یکی از تلخ‌ترین و سیاه‌ترین هفته‌های کرونایی را در پاییز سپری کردیم.
موضوع افزایش شمار مبتلایان و فوتی‌های کرونا چند هفته‌ای است که ادامه دارد، به طوری که ۲۴ درصد فوتی‌های کرونا در ایران مربوط به ۳ هفته اخیر بوده است، اکنون میزان مرگ و میر کرونا در ایران از ۴۰ هزار نفر فراتر رفته و تلخ‌تر آنکه سرعت افزایش آمار فوتی‌های بسیار زیاد و پیش بینی‌های تلخی در این باره شده است.
کرونا در بسیاری از کشور‌های جهان از جمله ایران روی دور رکوردشکنی و قربانی گرفتن است، ویروس کرونا قاتل نامرئی است که توانسته تاکنون ۵۳ میلیون و ۷۳۹ هزار و ۹۱۹ نفر را آلوده کند، همچنین یک میلیون و ۳۰۹ هزار و ۱۷۶ بیمار کرونایی را به کام مرگ کشانده است، این روز‌ها کرونا یک قاتل سریالی نامرئی است که هیچ کس توان رویایی با آن را ندارد و سیاه‌ترین هفته و روز در جهان را رقم زده است.
در روز‌های اخیر رکورد فوتی‌های کرونا در جهان شکسته شد و این ویروس مرگبار در یک روز بیش از ۱۰ هزار قربانی گرفت، به دنبال افزایش روند ابتلا و فوتی‌های کرونایی بسیاری از کشور‌های اروپایی محدودیت‌های شدید و تعطیلی را از سر گرفته اند.
در ایران هم روند بیماری کرونا صعودی است و نقشه ایران دیگر از رنگ قرمز به سیاه تبدیل شده است، زیرا روزانه بیش از ۴۰۰ نفر بیمار کرونایی جان خود را از دست می‌دهند.
در هشت ماه گذشته بیش از ۴۰ هزار ایرانی و شاید هم ۲ تا ۲.۵ برابر آن حدود ۱۰۰ هزار ایرانی را بر اثر ابتلا به کرونا از دست داده باشیم و حداقل ۵۰۰ هزار خانواده ایرانی داغدار شده اند چرا که بر مبنای استاندارد و تعاریف سازمان جهانی بهداشت فوتی‌هایی در آمار کشور‌ها محسوب می‌شوند که تست کرونای آن‌ها مثبت بوده باشد و به گفته مسئولان وزارت بهداشت آمار واقعی فوتی‌های کرونا حدود ۲ تا ۲.۵ برابر آمار علمی کشور است.
وضعیت ابتلا و فوتی‌های کرونا در یک ماه اخیر
بر اساس آمار‌های وزارت بهداشت طی ۱۰ روز اخیر (۱۳ تا ۲۲ آبان) به طور متوسط در هر ساعت ۴۰۸ نفر در ایران مبتلا و حدود ۱۹ نفر قربانی این ویروس شده‌اند، البته باید توجه داشت که هر ساعت ۲۱۰ نفر نیز بهبود یافته و از چنگال این ویروس نجات پیدا کرده و توانسته اند کرونا را شکست دهند.
البته باید توجه داشت که در روز‌های اخیر تعداد تست‌های روزانه اعلامی در آمار روزانه از سوی سخنگوی وزارت بهداشت افزایش پیدا کرده است و روزانه حدود ۴۰ هزار تست کرونا در کشور انجام می‌شود و به همین دلیل شمار مبتلایان شناسایی شده افزایش پیدا کرده است و آمار مبتلایان نمی‌تواند معیاری برای وضعیت بیماری و کنترل آن در کشور باشد و آمار بیماران بدحال و فوتی‌های کرونا را باید معیار قرار داد.
یک ماه پیش شمار مبتلایان شناسایی شده کرونا ۴۱۰۸ نفر بود و تا هفته پایانی مهرماه آمار بیماران کرونایی به روزانه ۵ هزار نفر و با روند افزایش تست‌های کرونا تعداد مبتلایان شناسایی شده در هفته اول آبان به بیش از ۶ هزار نفر رسید و این روند صعودی شناسایی بیماران ادامه داشت و از نوزدهم آبان ماه روزانه بیش از ۱۰ هزار بیمار کرونایی تشخیص داده می‌شوند.
این افزایش تست‌ها و شناسایی بیماران در مراحل اولیه بیماری و ایزولاسیون می‌تواند به کاهش فوتی‌ها و شکست زنجیره انتقال بیماری کمک کند و بر اساس آخرین آمار روز گذشته ۱۱ هزار و ۷۳۷ بیمار جدید تست کرونایشان مثبت شد و مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۷۳۸ هزار و ۳۲۲ نفر رسید.
پیش بینی سیاه از مرگ‌های کرونایی در هفته‌های آینده
متاسفانه تعداد فوتی‌ها در طول یک ماه گذشته حدود ۲ برابر شده است، ۲۲ مهرماه ۲۵۴ فوتی کرونایی داشتیم و اکنون رکورد فوتی‌های کرونا به ۴۶۲ نفر رسیده است و اگر این روند ادامه پیدا کند، فوتی‌های کرونا یک ماه آینده به ۸۰۰ نفر در روز خواهد رسید و فاجعه کرونایی رخ خواهد داد.
حریرچی معاون کل وزارت بهداشت هم اخبار نگران کننده ای درباره افزایش ابتلا و آمار فوتی های کرونا شب گذشته اعلام کرد و گفت: همانطور که می‌دانید متاسفانه ما تقریبا روزانه سه هزار مورد بستری داریم و بیش از ۱۱ هزار مورد شناسایی جدید داشتیم که البته همه موارد جدید شناسایی نمی‌شوند، هرچند تست‌ها دارد بیشتر می‌شود.
او ادامه داد: متاسفانه ما بیش از ۱۰ روز است که مرگ‌های بالای ۴۵۰ مورد را تجربه کردیم و با این میزان رعایت شیوه نامه‌ها و با این میزان محدودیت‌هایی که اعمال می‌شود، پیش بینی‌ها این است که فعلا روند صعودی در ابتلا و در بستری و در مرگ را خواهیم داشت.
حریرچی گفت: پیش بینی سایت (آی اچ ام ای) که پیش بینی‌های آمریکا بر مبنای آن انجام و برنامه ریزی می‌شود، برای کشور ما افزایش موارد مرگ و میر تا نزدیک دو برابر در دو هفته آینده است که امیدواریم اصلا اتفاق نیفتد.
درخواست تعطیلی کرونایی چند هفته‌ای در صدر اخبار رسانه‌ها
این در حالی است که از سه هفته پیش تاکنون متخصصان حوزه سلامت کشور بارها در رسانه ها درباره تعطیلی کرونایی برای قطع زنجیره انتقال بیماری مصاحبه کردند اما در نهایت تصمیمات منوط به تعطیلی ۸۹ شهرستان بحرانی کشور شد و ستاد ملی مقابله با کرونا در ۲۵ استان برای چند روز محدودیت تردد بین استانی اعمال کرد همچنین از روز ۲۱ آبان مشاغل سطح ۲،۳ و ۴ از ساعت ۱۸ تعطیل شدند و برخی از اینکه کرونا شیفتی کار نمی کند و این شکل محدودیت موثر نیست انتقاد کردند.
روسای ۶۵ دانشگاه و دانشکده علوم پزشکی که سکانداران کشتی نظام سلامت در کشور هستند با وجود اعمال محدودیت‌های ذکر شده، چند روز پیش در نامه‌ای به وزیر بهداشت خواستار تعطیلی حداقل دوهفته‌ای سراسری همراه با اعمال محدودیت جدی در سفرهای بین شهری و رفت‌وآمدهای غیرضروری درون شهری همگام با ادامه محدودیت های اعمال شده قبلی، نظارت همه جانبه و موثر بر نحوه اجرایی شدن آن و نیز برخورد قاطع و بازدارنده با برگزارکنندگان هرگونه گردهمی و تجمع در سراسر کشور شدند.
محمد میرزا بیگی، رئیس کل سازمان نظام پرستاری در نامه‌ای خطاب به حسن روحانی، رئیس جمهور بر لزوم تعطیلی دو هفته‌ای کشور برای قطع زنجیره انتقال بیماری کووید ۱۹ تاکید کرد و افزود: ظرفیت اکثر بخش‌های تعلق گرفته به کرونا تکمیل شده است و بیمارستانها در حال تغییر ظرفیت سایر بخش ها؛ جهت افزایش ظرفیت پذیرش بیماران کرونایی هستند.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری گفت: در این شرایط به علت عدم امکان افزایش نیرو فشار کاری زیادی به کادر درمان و پرستاران وارد شده، به گونه‌ای که براساس گزارش‌های دریافتی از داخل برخی بیمارستانها؛ هر ۱۰ بیمار کرونایی به یک پرستار سپرده می‌شود. آن هم پرستارانی که ۹ ماه مداوم براثر مراقبت بی وقفه از بیماران کرونایی؛ هم فرسودگی روحی وانگیزشی و هم فر سودگی شدید جسمی پیدا کرده اند و طبق نظر اکثر متخصصان و صاحبنظران برای مهار بیماری چاره کار، حداقل تعطیلی دو هفته‌ای جهت قطع زنجیره بیماری است، هر چند می‌دانیم این امر می‌تواند آثار اجتماعی و اقتصادی به خصوص بر اقشار ضعیف جامعه داشته باشد.
چرا باید حداقل دو هفته تعطیلی داشته باشیم؟
زالی فرمانده ستاد کرونا در تهران با بیان اینکه شرایط فعلی کشور اقتضا می‌کند که دو هفته تعطیلی در بسیاری از نقاط کشور اعمال کنیم، گفت: درخواست تعطیلی دو هفته‌ای تهران به این دلیل است که بتوانیم از این فرصت استفاده کنیم و یک زمان ریکاوری برای تیم درمان فراهم کنیم. افزایش فزاینده تعداد تخت‌های بستری کرونا در اکثر استان‌های کشور موجب شده است که توان تیم‌های بهداشتی درمانی تحت‌الشعاع قرار بگیرد. نکته بعدی این است که به دلیل گستردگی میزان انتقال و آلودگی سریع و سرایت‌پذیری ویروس کرونا در اکثر فضا‌های عمومی و اجتماعی کلانشهر‌ها راهی جز تعطیلی برای شکستن این زنجیره انتقال باقی نگذاشته است.
او افزود: تنها راه موثر برای شکستن زنجیره انتقال ویروس کرونا تعطیلی یا لاک‌داون است و به همین دلیل در نظرات کارشناسی روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی و نامه آن‌ها به وزیر بهداشت این مسئله آورده شده است.محدودیت‌های اعمال شده در سطح کشور تا کنون به اندازه کافی نتوانسته است زنجیره ویروس کرونا را بشکند ما امروز باید بپذیریم اکثر نقاط شهری ما به ویروس آلوده شدند و تنها راه شکست زنجیره توقف قابل قبول فعالیت‌های روزمره به مدت دو هفته است
او در پاسخ به سوالی مبنی بر تاثیر تعطیلی دو هفته‌ای بر کنترل کرونا تصریح کرد: درخواست تعطیلی دو هفته‌ای علت علمی دارد. ویروس کرونا دوره نهفتگی دوهفتگی دارد به همین دلیل درخواست ما تعطیل دو هفته‌ای است و تعطیلی یک هفته‌ای از لحاظ اپیدمیولوژیک روی بیماری تاثیر ندارد.
چه کنیم تا آمار فوتی‌های کرونا کم شود؟
حریرچی درباره اینکه چه اقداماتی برای کاهش شمار ابتلا‌ها باید انجام بشود؟، گفت: ببینید هیچ اقدام منفرد و هیچ راه معجزه آسایی برای مقابله با کرونا وجود ندارد، اقدام‌های متعددی از بهداشت فردی، شستشوی دست و به خصوص ماسک زدن، کاهش تردد‌های اجتماعی و اعمال محدودیت‌های وسیع با توجه به نقش اجتماعی ما باید انجام شود.
وی افزود: خیلی‌ها به دنبال تعطیلی دو هفته‌ای برای رفتن به سفر، گردش، پارک و ملاقات‌های خانوادگی هستند که من خواهش و تقاضا می‌کنم در صورت تصویب هرگونه تعطیلی، وظایف فردی مبنی بر رعایت فاصله گذاری اجتماعی و ماندن در خانه را رعایت کنیم.
او ادامه داد: ببینید الان حدود ۳۰ درصد از موارد مرگ روزانه از کرونا است و آیا روزی ۴۵۰ کشته کافی نیست که رفتار خود را با ماسک زدن، مسافرت نرفتن و عدم حضور در دورهمی‌های خانوادگی تغییر بدهیم چرا که همین مهمانی‌های خانوادگی عامل حداقل ۳۰ درصد و در برخی استان‌ها عامل ۵۰ درصد موارد ابتلای جدید است.
وی تاکید کرد: بیایید همه با هم رعایت کنیم چرا که متاسفانه پاییز ما با این تعداد کشته روزانه از رنگ فوق قرمز به سیاهی گرایید، ولی حداقل زمستان را به رنگ سفید تبدیل کنیم و در سیاهی این مرگ و میر غرق نشویم.
برخی فرمول‌ها برای کنترل کرونا در ایران
در مقابل سوری، عضو کمیته اپیدمیولوژی ستاد کرونای تهران گفت: به جای «لاک دان» و تعطیلی شهری همچون تهران می‌توان بر روی کانون‌های اصلی انتشار آلودگی در کل کشور که حدود یک میلیون و ۴۰ هزار نفر مبتلای احتمالی و یا ناقل هستند و در واقع حدود یک درصد جمعیت را شامل می‌شوند، متمرکز شد و با مراقبت از این جمعیت و نظارت فعال بر رفتار‌ها و جابجایی‌های آن‌ها می‌توان اپیدمی را کنترل کرد.
سوری افزود: اجرای طرح شهید سلیمانی (طرح تکمیلی مقابله با کرونا توسط بسیج با اقداماتی همچون بیماریابی، امدادرسانی، خدمات بهداشتی، خدمات معیشتی، امر به معروف بهداشتی به صورت محله به محله) و حمایت اقتصادی دولت و همچنین مدیریت این گروه یک میلیون نفری در مقایسه با کل جمعیت کشور اثربخشی مداخلات آن در کاهش ابتلا و به تبع آن تعداد بستری‌ها و مرگ و میر‌های ناشی از بیماری، بالاتر خواهد بود.
دانایی، دانشیار گروه بهداشت جهانی و جمعیت دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه چان هاروارد بیان کرد: تنها راهکار موثر مقابله با کرونا در ایران، تشخیص بیماران، ردیابی کسانی که با بیمار در تماس بوده اند و قرنطینه کردن بیماران برای دو هفته است. قرنطینه‌ای موثر و کامل است که به بیماران در مورد اهمیت قرنطینه آموزش داده می‌شود و از طرف دولت و سازمان‌های اجتماعی مورد حمایت قرار می‌گیرد تا فرد قرنطینه شده بتواند اصول قرنطینه را کاملا دنبال کند که متاسفانه این سه پایه ساده برای کنترل بیماری در ایران و بسیاری از کشور‌های دیگر دنیا تاکنون به درستی دنبال نشده است.
شکوهی، محقق دانشگاه تورنتو گفت: اهمیت اعمال محدودیت‌ها در شرایط کنونی بسیار بالاست اگرچه دولت محدودیت‌هایی را در تهران و برخی از شهر‌های کشور لحاظ کرده است، اما به نظر می‌رسد که محدودیت‌ها بیشتر شبیه نیمه تعطیلی است تا تعطیلی کامل و این بدان معنی است که در بخشی از مردم که هنوز فعالانه در سطح شهر هستند، خطر ابتلا و انتشار بیماری وجود دارد که برای این بخش از افراد، باید همزمان طرح پوشش اجباری ماسک اعمال شود که البته لازمه آن فراهم کردن و در دسترس قرار دادن ماسک برای مردم است.
این اپیدمیولوژیست دانشکده بهداشت دانشگاه تورنتو کانادا پیشنهاد داد: دولت تعداد ساعت دورکاری را افزایش دهد تا رفت و آمد‌های غیرلازم کاهش پیدا کند و همزمان مراکز تست‌های محلی در سطح شهر‌های بزرگ از جمله تهران دایر کند و تعداد تست‌ها را بالاتر ببرد و نیز ردیابی موارد محتمل را جدی‌تر بگیرد و تنها با اعمال همزمان چند اقدام، می‌توان انتظار داشت که در طی ۲ تا ۳ ماه آینده روند کاهشی ابتلا به این بیماری رخ دهد، در غیر این صورت، شکی نیست که اعمال محدودیت‌های دوره‌ای و نامنظم باعث ایجاد موج‌های بعدی خواهد شد.
تعطیلی دو هفته‌ای کشور کافی نیست
حریرچی در پاسخ به این پرسش که حال اگر مردم شیوه نامه‌ها را رعایت کردند و تعطیلی دو هفته‌ای هم صورت گرفت، چه اتفاقی خواهد افتاد و آمار‌ها چقدر تغییر خواهد کرد؟ گفت: اولا باید بگویم که دو هفته مدت کاملا ناکافی است، ولی شرط لازم است برای اینکه ما بتوانیم موارد مرگ و میر را کاهش بدهیم.
او ادامه داد: در حال حاضر اقدام‌های عاجل ما می‌تواند اثرات مقطعی داشته باشد و شرایط را کنترل و بازسازی نیرو‌های اجرایی، بهداشتی و درمانی را فراهم کند، ولی فکر نکنیم که راه حل معجزه آسایی وجود دارد و با چند روز تعطیلی اقدام عجیبی رخ خواهد داد منتهی بسیار این اقدام کلیدی است، وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این زمینه تاکید دارند و انشاالله که اقدام اساسی در این باره انجام شود.
فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران اظهار کرد: آن‌چه اهمیت دارد این است که این تعطیلی مقطعی است و برنامه‌های ما مانند بیماریابی فعال و امکان ردیابی بیماران پس از تعطیلی دو هفته‌ای باید جهت جلوگیری از گسترش ویروس عملیاتی شود.
مردانی، عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا، طغیان شدید بیماری در کشور را هشدار داده و گفت: روش‌های محافظه‌کارانه دیگر جواب نمی‌دهد و معتقد است تعطیلاتی همچون نوروز می‌تواند بار بیماری را کاهش دهد و در بهترین حالت، باید همه‌جا به جز آتش‌نشانی، مراکز درمانی، داروخانه‌ها و مغازه‌های مرتبط با فروش مواد غذایی تعطیل شوند.
سایر متخصصان در سراسر کشور و متخصصان عفونی و اپیدمیولوژیست‌ها در داخل و خارج کشور نیز معتقدند محدودیت‌های نیم بند همچون تعطیلی شبانه اصناف، محدودیت تردد بین استان‌ها یا گسترش تعطیلی به کل شهر‌ها تنها مسکن و به تاخیر انداختن موج‌های بعدی کرونا در ایران است و به تنهایی نمی‌توانند حریف کرونا شوند.
نسخه کرونایی وزارت بهداشت؛ غربالگری محله ای و بررسی تطعیلی کشور در ستاد کرونا
حالا وزارت بهداشت به همراه اعضای ستاد کرونا تصمیم گرفته اند گام چهارم بسیج ملی مقابله با بیماری کرونا را اجرا کنند و کلید مبارزه را از کرمانشاه روشن کردند و قرار است به تدریج در کل استان‌ها این طرح ادامه پیدا کند.
وزیر بهداشت محوریت این طرح را بر مبنای بیماریابی زودرس، قرنطینه بیماران شناسایی شده، حمایت از بیماران در طول زمان قرنطینه، شناسایی صحیح مواردی که با فرد مبتلا در ارتباط بوده اند و کشف خوشه‌های گرفتار عنوان کرده است.
برای اجرای این طرح از ظرفیت سازمان‌های مردم نهاد، خیرین، بسیج، هلال احمر و وزارت ارتباطات استفاده خواهد شد و در این طرح هر خانه یک پایگاه سلامت برای مقابله با بیماری کرونا خواهد شد و برآورد می‌شود با محور آموزش و پیدا کردن زودرس موارد مبتلا بار بیمارستانها کم شود.
نمکی همچنین از افزایش تعداد تست‌های روزانه تشخیص کرونا در کشور از ۲۵ هزار به ۴۵ هزار تست خبر داد وگفت: تست ها را طی روز‌های آینده به ۱۰۰ هزار تست در روز خواهیم رساند؛ برای این کار نیز تست‌های تشخیصی سریع که به مدت ۲۰ تا ۲۵ دقیقه جواب آزمایش کرونا فرد را مشخص می‌کند در کشور ساخته شده است و از سوی دیگر درحال وارد کردن تعدادی از این دستگاه‌ها به کشور هستند تا بتوان موارد روزانه تست کرونا را افزایش داد.
امروز سرنوشت تعطیلی کشور در ستاد مقابله با کرونا مشخص می شود
روز پنجشنبه هم قاسم جان بابایی معاون درمان وزارت بهداشت از بررسی تعطیلی ۲ هفته‌ای کشور در روز شنبه در ستاد ملی مقابله با کرونا خبر داد. حالا باید منتظر ماند و دید که در جلسه روز شنبه ستاد ملی مقابله با کرونا چه تصمیمی در این باره گرفته می‌شود.
امید است که امروز تصمیم عاجلی در این باره گرفته شود، چرا که بنابر فرموده‌های مقام معظم رهبری وزارت بهداشت باید تعیین کننده مصادیق و اعلام کننده محدودیت ها باشد و سلامت حتی بر امنیت اولویت دارد اما متاسفانه به نظر می رسد که در تصمیم گیری ها تعلل وجود دارد و تصمیمات با تاخیر گرفته می شود و با وجود درخواست متخصصان بعد از چند هفته تازه امروز سرنوشت تعطیلی کشور در ستاد مقابله با کرونا مشخص می شود؛ شاید بهتر باشد با توجه به اینکه آمار ابتلا و فوتی های کرونا بالاست، کمی شاهد تصمیم گیری سریع تر مسئولان باشیم تا خانواده های کمتری داغدار شوند.
منبع : باشگاه خبرنگاران جوان