روش های نوین جراحی مغز
برنامه ضربان همه روزه از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۱۶ به صورت زنده از شبکه سلامت سیما پخش می شود.
در برنامه ضربان19 بهمن شبکه سلامت سیما، کوروش کریمی یارندی جراح مغز و اعصاب و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص روش های نوین جراحی مغز به گفتگو پرداخت.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که قبل از اختراع دستگاه سی تی اسکن (در سال ۱۹۷۰) و همچنین دستگاه ام آر آی (در سال ۱۹۸۰)، تشخیص بیماری های مغزی چگونه انجام می گرفت؟، گفت: تشخیص مشکلات مغزی در آن زمان تنها از طریق معاینات و علائم بالینی امکان پذیر بود.
وی متذکر شد: انجام جراحی مغز و اعصاب به میزان زیادی به امکانات و تجهیزات وابسته است، هر چه تجهیزات قویتری موجود باشد جراحی ایمن‌تری صورت خواهد گرفت، ابزار نوین کمک میکنند که جراحی ها به شکل نوینی انجام گیرند.
کریمی یارندی ادامه داد: شیوه‌های درمانی متفاوت بنا به نوع ضایعه مغزی، متفاوت خواهند بود گرچه شیوه های نوین با احتمال عود بیشتری همراهند اما انتخاب نوع درمان، تنها توسط متخصص و جراح مغز و اعصاب تعیین می گردد.
وی در خصوص ابزارهای جراحی‌های کم تهاجمی گفت: این نوع ابزار با برشهای کوچکتری در مغز و همچنین آسیب های بافتی کمتری همراه هستند. از این نمونه ها می توان به روش های آندوسکوپی اشاره کرد که معمولاً با یک لوله وارد مغز می شوند، البته خبره شدن در کار با این دستگاه ها، نیاز به تجربه کاری زیادی نیز دارد.
وی در پاسخ به این سوال که کدام نوع از تومورهای مغزی از طریق آندوسکوپی خارج می‌شوند؟ گفت: بیشترین استفاده از این روش در جراحی تومور هیپوفیز است.
وی ادامه داد: استفاده از یک سری پیچ گذاری های جدید در ناحیه لگن و ستون فقرات در اصلاح بیماریهایی مانند: اسکولیوز، کیفوز و ...نیز از جمله درمانهای نوین محسوب میشود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران یکی دیگر از روش های جراحی های نوین مغزی را ترمیم آنوریسم های مغزی دانست که توسط فوق تخصص های جراحی مغز و اعصاب انجام می گردد.
کریمی ادامه داد:در این روش که در ضایعات شریانی، وریدی و همچنین گرفتگی عروق یا پیچ های عروقی انجام میشود از بالن استفاده میکنند، با قرار دادن وسایل جدیدی در این عروق و پر کردن آنها تا میزان زیادی از پارگی این عروق جلوگیری می شود.
این متخصص مغز و اعصاب به تحریک عمقی مغز (deep brain stimulation) که عمده مصرف آن در بیماری های حرکتی به خصوص پارکینسون است، اشاره کرد: در این روش یک باتری زیر پوست بدن کار گذاشته میشود که با یک سیم به الکترودی که در مغز کار گذاشته شده است، متصل میشود(برای افرادی که با اقدامات معمول درمان نشده اند این روش قابل انجام است).
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که آیا این روش برای همه بیماران مبتلا به پارکینسون قابل انجام است؟ گفت: تشخیص انجام این عمل تنها با پزشک متخصص مغز و اعصاب فرد انجام میشود. کریمی همچنین به جراحی های نوینی که در درمان صرع های مقاوم به درمان انجام میشود نیز اشاره کرد.
کریمی یارندی در پاسخ به این سوال که روش های رادیو جراحی کدامند؟ گفت: روش رادیو جراحی( radio surgery) ترکیبی از پرتو درمانی و جراحی است که در ۱ الی ۵ جلسه انجام می گیرد،
خوشبختانه مقاومت تومورها نسبت به این روش کمتر است که در آن، میزان خیلی بالایی از اشعه به یکباره به شکل اشعه گاما از منشا کبالت بر روی ناحیه تومور یا ضایعه عروقی و یا حتی ضایعه مولد درد، به شکل خاص تابانده میشود.
دکتر کریمی ادامه داد:ایران به عنوان تنها کشور پیشتاز در منطقه خاورمیانه، از سال۱۳۸۰ با استفاده از دستگاه رادیو جراحی (گامانایف) در حال خدمتگزاری به بیماران بود که متاسفانه مدتی به دلیل تحریم ها استفاده از آن متوقف شد. در حال حاضر با پیگیری‌های وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی تهران یک دستگاه گامانایف در بیمارستان یاس فعال میباشد.
وی در پاسخ به این سوال که کدام دسته از مبتلایان به پارکینسون می توانند تحت درمان با این دستگاه قرار بگیرند؟ گفت: این بیماران حتماً باید از طریق پزشک متخصص مغز و اعصاب خود به این مرکز معرفی شوند تا در کمیته علمی مورد بررسی قرار گیرد و در صورت موافقت تحت درمان قرار گیرند.