بیماری های کلیوی
برنامه مادر کودک همه روزه از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۹ صبح به صورت زنده از شبکه سلامت سیما پخش می شود.
در برنامه ضربان 16 اسفند شبکه سلامت سیما پریچهر پورانصاری، متخصص زنان و فوق تخصص مراقبت های مادر و کودک در خصوص بارداری در زنان مبتلا به بیماری های کلیوی به گفتگو پرداخت.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که کدام مشکلات کلیوی می تواند برای مادر باردار دردسرساز باشد؟ گفت: در دوران بارداری تغییرات فیزیولوژیکی در بدن مادر اتفاق میافتد تا بدن مادر بتواند آمادگی پذیرش و پرورش جنین را داشته باشد.
وی ادامه داد: در دوران بارداری حجم ورودی خون به کلیه ها بیشتر می شود تا میزان تصفیه خون افزایش یابد به همین جهت کلیه ها بزرگتر و مجاری کلیوی گشادتر میشوند تا عبور حجم افزایش یافته خون را تسهیل کنند، همچنین به جهت گشاد شدن مجاری ادراری و استاز( ماندن) ادرار در مجاری کلیوی، خطر عفونت های ادراری در حاملگی افزایش می یابد.
پور انصاری تاکید کرد: انجام کشت ادرار در اولین ویزیت بارداری ضروری است زیرا عفونت های ادراری در بارداری معمولاً بدون علامت است، اگر در این مرحله عفونت درمان نشود، میتواند بالارونده شده و سیستم اداری را درگیر کند و با ایجاد عفونت سیستمیک کلیوی (پیلونفریت) تبعات شدیدی در حاملگی ایجاد کند.
کارشناس برنامه ادامه داد: عفونت ادراری ممکن است با عارضه دیگری نیز همراه باشد یکی از این عوارض مسمومیت بارداری است که در ۲ الی ۷ درصد بارداری‌ها شیوع دارد، مسمومیت بارداری یکی از ارگانهای را که درگیر می کند کلیه هاست، مادری که در بارداری قبلی مبتلا به مسمومیت بارداری بوده است، ضروری است در اولین ویزیت بارداری از نظر عملکرد کلیه‌ها بررسی شود.
این فلوشیپ مراقبت های مادر کودک گفت: ارزیابی دقیق میزان کراتین خون و پروتئین ادرار در این مادران از اهمیت ویژه ای برخوردار است، وی افزود: یکی از اقدامات در کاهش بروز مسمومیت حاملگی، تجویز قرص آسپرین است.
پور انصاری ادامه داد: آسپرین در افرادی که بارداری بالای سن ۳۵ سال را تجربه می‌کنند، افرادی که سابقه مسمومیت حاملگی در مادر و یا خواهر خود را دارند، در مبتلایان به بیماری‌های زمینه‌ای مانند: دیابت و یا سابقه بیماری‌های کلیوی مانند لوپوس، کاربرد دارد که در صورت تجویز به موقع آسپرین می توان جلوی بسیاری از این عوارض را گرفت.
این استاد دانشگاه افزود: سنگهای کلیه در مادران باردار، یکی دیگر از علل ایجاد کننده عفونت های ادراری است، البته به دلیل اثر گشادکنندگی هورمونهای بارداری بر روی عروق، سنگ های کلیه در دوران بارداری راحت تر از کلیه ها خارج می شوند، وی توصیه کرد: چنین مادران بارداری با تغذیه سالم و دریافت کمتر غذاهای حاوی اگزالات، به کاهش تولید سنگهای اگزالانی کمک کنند.
کارشناسی برنامه در پاسخ به این سوال که با مادر باردار مبتلا به عفونت ادراری چه باید کرد؟ گفت: اگر عفونت ادراری محدود به مجاری تحتانی باشد ( که معمولآ در ابتدای بیماری تشخیص داده می شود) درمان آنتی‌بیوتیکی ۷ الی ۱۰ روزه با انتخاب مناسب آنتی بیوتیک صورت میگیرد، همچنین یک هفته پس از اتمام دارو باید مجددا کشت ادرار انجام شود تا از درمان کامل اطمینان حاصل کنیم.
کارشناس برنامه ادامه داد: اگر عفونت در مراحل اولیه درمان نشود با انتشار بیماری به مناطق بالاتر دستگاه ادراری، غیر از سوزش و تکرر ادرار علامت های سیستمیکی مانند: تب و درد پهلو تظاهر می یابد در این صورت درمان با بستری مادر در بیمارستان و درمان های وریدی ۱۰ الی ۱۴ روزه آنتی بیوتیک های مناسب و مجاز در دوران بارداری ادامه می یابد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: مادران باردار با بیماری‌های زمینه‌ای مانند: دیابت و فشار خون، در اولین ویزیت باید از نظر عملکرد کلیه ها مورد بررسی قرار گیرند و در مسیر بارداری نیز با تجویز داروی فشار خون مناسب دوران بارداری، آن را کنترل کنند. وی افزود: خوشبختانه بارداری بر سیر بیماری های کلیوی زمینه ای اثر سویی ندارد و با پیگیری و مراجعه به موقع بیماری تحت کنترل قرار میگیرد.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که مادر تحت دیالیز چگونه می تواند بارداری سالمی داشته باشد؟ گفت: معمولاً بارداری در این افراد با افزایش ساعات و دفعات دیالیز امکان پذیر است، ضمن اینکه باید مادر تحت رژیم غذایی مناسبی قرار داشته باشد.
وی در پاسخ به این سوال: مادرانی که پیوند کلیه شده اند چه زمانی اجازه بارداری دارند؟ گفت: بارداری در این بانوان حداقل یک سال پس از پیوند کلیه امکان پذیر است، به شرطی که طی این یک سال شواهدی از پس زدن پیوند وجود نداشته باشد و شرایط به گونه‌ای باشد که بتوان داروها را کاهش داد وی همچنین تاکید کرد: بانوانی که تحت پیوند کلیه قرار گرفته اند بیشتر در معرض مسمومیت حاملگی قرار دارند، به این جهت باید با فاصله های کوتاه تری تحت ویزیت مراقبت های بارداری قرار بگیرند.
کارشناس برنامه اولین ویزیت بارداری برای اطمینان از سلامت کلیه ها را ضروری دانست و یادآور شد: فشار خون کنترل نشده به کلیه ها آسیب می زند وی افزود: بانوان مبتلا به فشار خون ممکن است در ماه های اول بارداری کاهش فشار محسوسی پیدا کنند که گاهی نیاز است داروهای فشار خون قطع شود اما این مادران حتماً پیگیر باشند زیرا به محض بالارفتن فشارخون داروها باید مجدداً شروع شوند.
کارشناس برنامه یادآور شد: در بیماری های کلیوی خفیف سطح کراتین خون کمتر از ۱/۴ گرم در دسی لیتر است که این مادران با مراقبت های صحیح، بارداری سالمی را پشت سر خواهند گذاشت.