توصیه‌های تغذیه‌ای برای پیشگیری از گرمازدگی
در برنامه ضربان 15 مرداد شبکه سلامت سیما، آزیتا حکمت دوست، متخصص تغذیه و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خصوص توصیه‌های تغذیه‌ای برای پیشگیری از گرمازدگی به گفتگو پرداخت.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که آیا میزان نوشیدن و مصرف آب در فصول مختلف سال متفاوت است؟، گفت: بدن انسان برای ثابت نگه داشتن دمای داخل بدن که حدود ۳۷ درجه است، راه‌های مختلفی دارد، یکی از این راهها تعریق است که بدن را خیس می کند و دمای آن را کاهش میدهد، عمده ماده تشکیل دهنده عرق آب است، به همین دلیل با افزایش دمای بدن مانند: ورزش کردن و یا افزایش دمای هوا در فصل گرما، مهمترین توصیه افزایش مصرف مایعات بخصوص مصرف آب است.
وی افزود: هنگام تعریق مقداری املاح نیز از بدن خارج میشود، بنابراین بهتر است مایعات را تنها با نوشیدن آب جبران نکرد و با مصرف انواع سبزیجات ازجمله: خیار، کاهو، هویج و...، دریافت املاح از دست رفته را تسهیل کرد. همچنین تاکید کرد: افراد منتظر احساس تشنگی نباشند و به موقع آب بنوشند، زیرا در بعضی افراد احساس تشنگی به موقع اتفاق نمی‌افتد و فرد با وجود کم آبی، احساس تشنگی نمیکند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی یادآور شد: به طور معمول نیاز روزانه بدن به آب و مایعات حدود ۸ لیوان است که این تعداد در روزهای گرم تابستان به ۱۰ لیوان افزایش می یابد، بهتر است نیمی از این میزان مایع دریافتی از طریق آب و نیم دیگر از راه مصرف انواع سبزیجات، میوه‌جات و انواع شربت ها( آب لیمو، سکنجبین، دوغ و...) تامین شود، البته بهتر است از شربت‌ها در حداقل میزان استفاده شود تا میزان قند ساده دریافتی کاهش یابد.
حکمت دوست یکی از سنت‌های خوب غذایی ایرانیان در فصل تابستان را، خوردن آب دوغ خیار دانست که سرشار از آب و املاح و سبزیجات است، همچنین افراد را از مصرف زیاد پروتئین‌های حیوانی(گوشت‌ها) در فصل تابستان منع کرد: زیرا در این صورت مقداری از آب بدن نیز صرف متابولیزم آنها میشود.
وی خوردن سبزیجات و میوه‌های فصل تابستان مانند: هندوانه، خیار و آلو را که سرشار از آب و فیبر فراوانی است به همه گروههای سنی توصیه کرد.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که در مصرف میوه‌های شیرین محدودیتی لازم است؟، گفت: اگر هر واحد میوه را حدود ۱۰۰ گرم در نظر بگیریم در یک فرد سالم تنها به۳ الی ۴ واحد میوه نیاز داریم، او همچنین از سبزیجات به عنوان بهترین منبع غذایی مصرفی در تابستان اشاره کرد.
این متخصص تغذیه ادامه داد: از خوردن میوه ها بصورت آب گرفته شده پرهیز کنید، زیرا بزرگترین مزیت میوه‌ها، وجود فیبر در آنهاست که یکی از مفیدترین منابع غذایی و جلوگیری کننده از انواع بیماری هاست، افراد با گرفتن آب میوه از این منبع مهم غذایی محروم میشوند.
این متخصص تغذیه افزود: برخلاف تصور عموم، نوشیدن چای در تابستان باعث رفع عطش نمی‌شود و توصیه کرد: در صورت تمایل به مصرف چای در فصل گرما باید به صورت بسیار کمرنگ مصرف شود، وی افزود: چای پررنگ، قهوه و شکلات به دلیل وجود کافئین، خاصیت مدری دارند و باعث دفع آب از بدن میشوند.
این استاد دانشگاه به افرادی که به صورت ژنتیکی زیاد عرق می‌کنند توصیه کرد: در فصل گرم تابستان به آب مصرفی خود دانه‌هایی مانند: تخم شربتی، خاکشیر، ذره ای نمک و...، اضافه کنید تا از مواد معدنی موجود در آنها بهره‌مند شوید.
حکمت دوست به افرادی که تمایل دارند در فصل تابستان گیاه خواری کنند، هشدار داد: بسیاری از منابع غذایی از جمله ویتامین B12 و ویتامین D، در منابع گیاهی وجود ندارند و درست این است که این رژیم تحت نظر متخصص تغذیه و با تجویز مکمل های لازم ، صورت پذیرد.
برنامه ضربان همه روزه از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۱۶ از شبکه سلامت سیما پخش میشود.