در برنامه مادر کودک شبکه سلامت سیما 12 شهریور نازی معینی فوق تخصص جراحی پستان و عضو هیئت علمی پژوهشکده معتمد سرطان پستان، در خصوص بیماریهای پستان با تاکید بر تودههای بدخیم پستان به گفتگو پرداخت.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که سرطان چیست و چگونه ایجاد میشود؟، گفت: در مسیر رشد و تکثیر سلولها، بعضی اوقات خطاهایی رخ میدهد و سلولهای ایجاد میشود که بد شکل هستند، کارایی اصلی خود را ندارند و مرتباً تکثیر پیدا میکنند، اینجاست که سیستم ایمنی بدن وارد عمل میشود و این سلولها را از بین میبرد. گاهی این خطاهای سلولی روی هم جمع میشود و یا سیستم ایمنی خوب کار نمیکند، اینجاست که سرطان رخ داده است،سلولها تکثیر میشوند و با ایجاد انشعابات متعدد عروقی، از خون فرد تغذیه میکنند.( این مرحله را آنژیوژنز مینامند)
وی ادامه داد: گاهی این سلولها از طریق مسیر جریان خون به قسمتهای دیگر بدن میروند، لانه گزینی میکنند و مجدداً رشد و تکثیر می یابند ( این مرحله را متاستاز میگویند) و بافتهای دیگر بدن را نیز درگیر میکنند.
معینی تاکید کرد: علت اصلی سرطان مشخص نیست اما اصلاح الگوی زندگی را از جمله راههای جلوگیری از بروز این بیماری دانست. وی ترک سیگار و الکل، داشتن تغذیه سالم، پیشگیری از چاقی و داشتن تحرک کافی را، از جمله این راهها دانست.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که آیا ژنتیک مهمترین عامل ابتلا به سرطان است؟، گفت: ژنتیک تنها عامل ۵ درصد از سرطانهاست و ۹۵ سرطانها با دلایل غیر ژنتیکی اتفاق میافتد، همچنین افزود: بین کمبود ویتامین D و بروز سرطان سینه رابطه کمرنگی وجود دارد و توصیه کرد: افراد با تشخیص کمبود ویتامین D در بدن، بهتر است نسبت به رفع این کمبود سریعتر اقدام کنند.
این فلوشیپ جراحی پستان گفت: افرادی که با احتمال بالای ابتلا به سرطان پستان مواجهند و تستهای ژنتیکیBRCA1 و BRCA2 مثبت، یا ضایعات پیش سرطانی در پستان دارند، با تجویز داروهای متوقف کننده هورمونهای زنان و ایجاد یائسگی زودرس در این افراد، احتمال ابتلا به سرطان پستان را کمتر میکنیم. همچنین میتوان با توصیه به تخلیه پستانها و جایگزینی پروتز پستان، احتمال ابتلا به سرطان پستان را از بین برد. (بانوان در معرض خطر همچنین میتوانند پس از به دنیا آوردن فرزندان خانواده و در سنین بالاتر، تخمدانهای خود را برای جلوگیری از بروز سرطان تخمدان، از بدن خارج کنند.)
معینی در پاسخ به این سوال که آیا احتمال تبدیل شدن کیستهای پستان به سرطان پستان وجود دارد؟، گفت: غدد شیری در سن ۳۰ الی ۳۵ سالگی تغییراتی میکنند، جدار آنها ضعیف و داخل آنها مایع جمع میشود. این نوع کیستها که ماهیت واقعی ندارند، کیست ساده نامیده میشوند،کیست ساده هیچ خطری برای فرد ندارد. وی اوج سن شیوع این کیستها را ۳۵ سالگی دانست و علت بیشتر شدن تعداد این کیستها نسبت به گذشته را: دقت بیشتر دستگاههای سونوگرافی و همچنین معاینات در سن پایینتر بانوان دانست.
وی ادامه داد:بعضی اوقات یکی از این کیستها بزرگ و دردناک میشود و جراح صرفاً به جهت کاهش درد، مایع داخل کیست را تخلیه میکند تا بیمار احساس سبکی و راحتی کند، اگر رنگ مایع تخلیه شده از پستان،زرد، سبز و یا خاکستری باشد، مشکلی نیست اما اگر رنگ مایع خونی باشد، توجه و آزمایشات بیشتری نیاز دارد.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که آیا تخلیه پستان و قرار دادن پروتز به جای آن کار صحیحی است؟، گفت: این کار اصلاً صحیح نیست و کار تهاجمی محسوب میشود و تنها برای افرادی که زمینه ژنتیکی سرطان پستان دارند، انجام میشود و توصیه آن به افراد عادی، هرگز انجام نمیشود.( انجام این عمل با عوارضی همراه است و شاید حتی با نکروز بافتهای اطراف همراه شود)
این استاد دانشگاه ادامه داد: در خصوص پیشگیری از انواع سرطان ها، توصیه به مصرف غذای سالم از جمله: مصرف سبزیجات و میوهجات تازه و دوری از غذاهای فرآوری شده و همچنین تاکید بر دوری از مصرف دخانیات و الکل شده است.
معینی از فیبرو آدنومها به عنوان تودههای خوش خیم پستان نام برد و تشخیص صحیح آنها را ضروری دانست. (اگر تشخیص با بیوپسی( نمونه برداری) انجام شود، با اطمینان بیشتری تشخیص صورت میگیرد)وی همچنین به انجام ماموگرافی سالیانه بعد از ۴۰ سالگی تاکید کرد.
برنامه مادر کودک همه روزه از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۹ صبح از شبکه سلامت سیما پخش میشود.