علل ، علایم و درمان اسپرم ضعیف

 

اسپرم ضعیف چیست

تأثیر اسپرم بر ناباروری

اسپرم ضعیف در مردان یکی از دلایل مهم ناباروری است ، در صورتی که ضعیف شدن اسپرم در مردان دلیل زمینه ای نداشته باشد میتوان با اصلاح تغذیه و سبک زندگی این مشکل را حل کرد.

اسپرم ضعیف چیست؟

بر اساس آخرین معیارهای سازمان بهداشت جهانی ، تعداد 15 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر از مایع منی طبیعی ست و اگر تعداد اسپرم های در هر میلی لیتر منی ، کمتر از 10 میلیون باشد غیر عادی است و به این معنی است که مرد دچار مشکل اسپرم ضعیف هستند و ضعیف بودن اسپرم باعث ناباروری می شود. 

ضعیف شدن اسپرم در برخی مردان ممکن است به حدی برسد که دیگر هیچ اسپرمی در مایع منی وجود نداشته باشد.

 

با افزایش استرس های زندگی صنعتی و نبود تغذیه مناسب و ارگانیک و تغییر سبک زندگی ، قدرت باروری مردان تا حدود زیادی کاهش پیدا کرده است و باعث ایجاد مشکلی به نام اسپرم ضعیف در مردان شده است که قدرت باروری را تا حدود بسیار زیادی کاهش می دهد.

در ادامه مقاله به شما می گوییم که علت و علائم اسپرم ضعیف چیست؟

 

علائم اسپرم ضعیف 

از آنجا که ضعیف بودن اسپرم باعث ناباروری می شود یکی از اولین آزمایش های زوجین نابارور بررسی اسپرم است .  تنها راه تشخیص دقیق و قعطی ضعیف شدن اسپرم ، شمارش و بررسی اسپرم در آزمایشگاه است ولی اسپرم ضعیف می تواند با علایم زیر همراه باشد علایم ضعیف بودن اسپرم عبارتند از : 

• کاهش میل جنسی 

• اختلال نعوظ

• درد ، ورم یا وجود غده در بیضه 

• کاهش موی صورت یا بدن 

• مشکلات پروستات

• جراحی در اندام های جنسی

• واریکوسل ( مشاهده عروق خونی برجسته در بیضه ها )

• عفونت های جنسی

• ایدز

• درمان تومور و سرطان با شیمی درمانی و رادیو تراپی

• بیماری سلیاک

• گرم شدن بیضه ها در اثر قرار دادن لپ تاپ روی پا یا پوشین لباس تنگ 

 

علت اسپرم ضعیف چیست؟

به هم خوردن تعادل هورمونی ، اشعه ایکس ، قرار گرفت در معرض بنزن ، تولون ، اکسالین ، هربیسید ، حشرهکش ها و مواد رنگی مصنوعی ، مصرف الکل ، مصرف داروهای روانگردان ، استرس روحی و روانی ، افسردگی ، ضرب دیدن بیضه ها ، سابقه خانوادگی ناباروری ، ابتلا به بیماری های مزمن و وازکتومی میتواند منجر به ضعیف شدن اسپرم شود. 

 

مهم ترین دلایل اسپرم ضعیف مردان عبارت است از :

 

آلودگی هوا و اسپرم ضعیف 

بر اساس تحقیقی که محققان اسپانیایی انجام داده اند ، اثبات شده اسپرم مردانی که ساکن مناطق صنعتی با آلودگی هوای بالا هستند نسبت به مردانی که در معرض آلودگی هوای کمتری هستند ، ضعیف تر است. تنفس سموم موجود در هوای آلوده تاثیری مخرب بر غدد درون ریز داشته و باعث ایجاد اختلال در عملکرد طبیعی اسپرم ها خواهد شد. 

 

عوامل ایجاد اسپرم ضعیف

 

آفت کش ها 

ترکیبات شیمیایی موجود در آفت کش ها ، عملکرد طبیعی غدد درون ریز را مختل کرده و باعث کاهش هورمون های باروری مردان می شود . محققین هلندی تمام مطالعات انجام شده در مورد تاثیر آفت کش ها روی باروری مردان تا سال 2008 را دوباره بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که قرار گرفتن در معرض آفت کش ها باعث ایجاد تشدید مشکل از نظر اسپرم ضعیف و بارداری در زوجین می شود و زمان انتظار برای بارداری را افزایش می دهد. 

 

در مطالعه دیگری که سال 2009 به چاپ رسید ، محققان با بررسی زوجینی که دچار مشکل باروری بودند و گرفتن شرح حال از مردان توانستند ارتباط مستقیم بین قرار گرفتن در معرض سموم مختلف و کاهش توان باروری مردان پیدا کنند. 

 

فلزات سنگین 

تماس مزمن با سطوح بالای جیوه باعث تغییر در غشا اسپرم شده و مدت زمان زنده ماندن آن ها را کاهش می دهد.  تحقیقاتی که جدیدا انجام شده نشان دهنده تاثیر مولیبندن و کادمیوم بر مشکل اسپرم ضعیف مردان است که باعث کاهش قدرت باروری می شود. بافت بیضه نیست به کادمیوم حساسیت بسیار بالایی دارد. 

 

ظروف پلاستیکی یا فتالات ها

پژوهشی که در فرانسه انجام شد ، نشان داد مواد مورد استفاده در تولید انواع پلاستیک آثار مخربی بر باروری مردان دارد . ضمن این که قرار گرفتن جنین در معرض این الاینده ها باعث عواقب جبران ناپذیر بر سلامت و باروری در آینده خواهد شد. 

بر اساس تحقیق انجام شده قرار گرفتن جنین پسر در معرض گروهی از فتالات ها به نام مونو اتیل هگزیل فتالات یا MEHP زمان شکل گیری دستگاه تناسلی باعث می شود که سلول های اسپرم ساز جنین 40 درصد کاهش پیدا کند. 

پژوهشی که در سال 2008 توسط محققین آمریکایی انجام شد نشان داد که اسپرم مردانی که میزان فتالات در ادرارشان بالاست از کیفیت پایین تری برخوردار است که منجر به کاهش باروری فرد می شود. 

 

سیگار 

بررسی ای که محققان روی اسپرم مردان سیگاری و غیر سیگاری انجام دادند نشان دهنده کیفیت پایین تر و قدرت باروری پایین تر اسپرم مردان سیگاری بود. 

محققان توصیه می کنند مردانی که قصد دارند صاحب فرزند شوند از 1 – 2 ماه قبل مصرف سیگار را ترک کنند تا کیفیت اسپرمشان بالاتر برود و زمان انتظارشان  برای باروری کاهش پیدا کند. 

 

علت بروز اسپرم ضعیف و ناباروری

 

زیاده روی در مصرف سویا

زیاده روی در مصرف گیاهانی دارای استروژن گیاهی هستند می تواند قدرت باروری مردان را کاهش دهد.  مطالعه ای که سال 2008 توسط پژوهشگران آمریکایی انجام شد نشان داد مردانی که هر 2 روز یک بار از سویا و محصولات سویا استفاده میکردند ، تعداد اسپرمشان دو برابر کمتر ز سایر افراد بود. 

 

چاقی و ضعیف شدن اسپرم

همه ما می دانیم که چاقی در خانم ها باعث مشکلات زیادی در باردای می شود ، مطالعات مختلف به مرور زمان ثابت کردند که چاقی و اضافه وزن بر کیفیت اسپرم تاثیر گذاشته و ضعیف شدن اسپرم در اثر چاقی منجر به کاهش قدرت باروری مردان می شود. 

 

تاثیر مصرف داروها بر ضعیف شدن اسپرم

برخی داروها به طور موقت باعث کاهش تولید اسپرم می شوند از جمله :

برخی آنتی بیوتیک ها 

ضد التهاب ها 

ضد آندروژن ها 

کورتیکواستروئید ها

داروهای ضد روان پریشی

استروئید های آنابولیک که حداقل یک سال طول می کشد اثرشان از بین برود

تستوسترون اگزوژنز

متادون

 

مواد غذایی مفید برای اسپرم ضعیف

 

راه درمان اسپرم ضعیف چیست؟

راه درمان اسپرم ضعیف چیست ؟ در مواردی که اختلال اسپرم نیاز به درمان دارویی نداشته باشد ، برای درمان اسپرم ضعیف میتوانید از روش های زیر استفاده کنید : 

• در اولین قدم برای درمان اسپرم ضعیف بهتر است از روشهای غیر دارویی استفاده کنید. 

• ورزش و خواب مناسب میتواند تعداد اسپرم را افزایش دهد.

• کاهش وزن در افراد چاق منجر به افزایش تعداد اسپرم ها می شود.

• در مردانی که دچار استرس شدید هستند ، درمان استرس و اضطراب شدید می تواند باعث تقویت اسپرم شود. 

• ترک مصرف الکل ، ماریجوانا و کوکائین باعث افزایش کیفیت اسپرم می شود. 

• برای مردانی که تعداد اسپرمشان خیلی کم باشد ، داروی تقویت اسپرم تجویز می شود.

 

درمان اسپرم ضعیف با مصرف آنتی اکسیدان ها

چندین مطالعه مختلف بین مصرف آنتی اکسیدان ها و افزایش تعداد اسپرم ، ارتباط مستقیم پیدا کرده اند ، آنتی اکسیدان هایی که به احتمال زیاد با افزایش تولید اسپرم در ارتباط هستند عبارتند از :

سلنیوم ، ویتامین ث ، ویتامین ای ، گلوتاتیون ، کوآنزیم کیو 10 ، ال کارنیتین . 

از سوی دیگر مصرفت ترکیب فولات و روی با هم می تواند باعث سلامت کلی اسپرم و افزایش تعداد اسپرم شود. 

 

مواد غذایی برای تقویت اسپرم ضعیف

 

تقویت اسپرم با مصرف چربی های سالم

چربی غیر اشباع امگا 3 برای رشد سالم دیواره اسپرم ها ضروری است. مطالعات نشان داده اند که مصرف متعادل ترکیب امگا  3 و امگا 6 برای افزایش تعداد اسپرم ، ضروری است. 

ولی مصرف اسیدهای چرب ترانس باعث کاهش تعداد اسپرم می شود. 

داروی گیاهی برای درمان اسپرم ضعیف

برای درمان اسپرم ضعیف می توانید از انواع درمان های طب سنتی و داروهای گیاهی استفاده کنید ، از جمله :

ریشه ماکا 

ریشه ماکا از قدیم به عنوان داروی تقویت کننده قوای جنسی و افزایش باروری تجویز می شده است. ریشه ماکا با متعادل کردن هورمون های جنسی باعث افزایش تولید اسپرم در مردان می شود. 

آشواگاندا 

جنسینگ هندی یا گیلاس زمستانی باعث افزایش حجم منی و تعداد و تحرک اسپرم می شود و مقدار تستوسترون را به صورت طبیعی افزایش می دهد. 

 

چای سبز 

پلی فنول موجود در چای سبز فعالیت انتی اکسیدانی دارد و باعث بهبود قدرت باروری اسپرم می شود. 

شنبلیله 

شنبلیله از قدیم در طب سنتی به عنوان درمان ضعیف بودن اسپرم استفاده می شده است. مطالعه ای که در سال 2017 روی یک ترکیب اختراعی جدید از دانه های شنبلیله بود نشان داد که این ترکیب به طرز چشمگیری کیفیت منی و تعداد اسپرم را افزایش می دهد.

 

 

جنسینگ 

یکی از داروی های سنتی که از قدیم برای تقویت قوای جنسی و باروری تجویز می شده است ، جنسینگ است . مطالعه ای که در سال 2016 روی 46 مرد انجام شد نشان داد که مصرف روزانه 675 میلی گرم جنسینگ در 90 روز باعث افزایش 17 درصد تعداد اسپرم می شود.

ویتامین E و سلنیوم 

در مطالعه ای که به مدت 100 روز روی مردان انجام شد مشخص شد که مصرف روزانه 200 میکروگرم سلنیوم و 400 واحد ویتامین E تحرک اسپرم ها را تا 52 درصد افزایش می دهد . 

 

درمان اسپرم ضعیف با گیاهان دارویی

 

مواد غذایی افزایش دهنده تعداد اسپرم

اولین قدم برای افزایش تعداد اسپرم و قدرت باروری ، اصلاح غذایی است تا بدن بتواند برای تولید اسپرم ، ویتامین ها ، مواد معدنی و آنتی اکسیدان های مورد نیازش را جذب کند. 

مطالعات زیادی نشان داده اند که مصرف غذاهای سرشار از ترکیبات و ویتامین ها و مواد معدنی خاص تاثیر بسیار بیشتری از مصرف مکمل همان مواد معدنی و ویتامین ها دارند.

بنابراین بهترین روش برای افزایش طبیعی تعداد اسپرم و درمان اسپرم ضعیف مصرف مواد غذایی مفید برای تولید و تقویت اسپرم است : 

مرکبات

گردو

غلات کامل یا جوانه غلات

ماهی های چرب به خصوص ماهی سالمون وحشی

لبنیات

شکلات تلخ

سیر

کلم بروکلی

موز

مارچوبه

زردچوبه

گیاهان با برگ سبز از جمله اسفناج و کلم کیل

آجیل ها و دانه ها و مغزها 

گردآوری : بخش زناشویی بیتوته