احساس های منفی، یاس، غم، افسردگی و دلمردگی
برنامه حال خوب همه روزه از شنبه تا چهارشنبه ساعت۹ صبح به صورت زنده در شبکه سلامت سیما پخش میشود.
در برنامه حال خوب ۲۰ شهریور ۱۴۰۱ مجری برنامه میزبان دکتر بهمن بهمنی روانشناس وعضو هیئت علمی دانشکده علوم بهزیستی و توانبخشی بود ودر ارتباط با احساس های منفی، یاس، غم، افسردگی و دلمردگی به گفتگو پرداختند.
دکتر بهمن بهمنی در پاسخ به این سوال، که چه موقع احساس غم، یاس، افسردگی و دلمردگی به انسان دست می دهد گفت: این دسته از هیجانات که بار ارزشی منفی به آنها نمی دهیم، زمانی رخ می دهد که ناکام، آزرده و رنجیده می شویم.
او گفت: غم یک تجربه عاطفی احساسی است و در مواردی که با از دست دادن شخص مهم یا چیز مهمی همراه است، برای ما رخ می دهد.
او تاکید کرد: درجات غم از ارزشیابی ما نسبت به آن به دست می آید. در مواجهه با از دست دادن یک فرد یا از دست دادن یک چیز، احساسات ما خیلی شخصی است ما هیچ وقت دقیقا احساس کس دیگری را تجربه نمی کنیم و تنها شبیه سازی می کنیم اما قطعاً این احساس طرف مقابل نخواهد بود.
دکتر بهمنی تاکید کرد: شخصی بودن و بی نظیر بودن تجربه احساسی انسان ها از ارزش خاصی برخوردار است.
او گفت: وقتی تصور می کنیم یا پنداشت می کنیم در رسیدن به هدفی که برای ما مهم است ناتوانیم یا مسیر را ناممکن می بینیم یا خودمان را در طی این مسیر ناتوان احساس میکنیم احساسی از جنس یاس ، کم حالی و کمی نیرویی وافت به ما دست داده است. هرچه این موضوع ارزشمند تر باشد احتمال یاس هم ما را نگران تر میکند.
وقتی فکر می کنیم هدف در دسترس نیست یا مسیری که در جهت هدف است موجود نیست یا اینکه هر دو هست ولی من قدرت ندارم، درگیر پدیده‌ای به نام ناامیدی شده ایم.
دکتر بهمنی متذکر شد: طریقه مواجه شدن با هر کدام از این احساس ها با یکدیگر فرق میکند.
آدم خوش بین شخصی است که بدون هیچ منطقی فکر می کند: همه کارها رو به راه هستند وبه خوبی انجام می شوند خوش بینی کارآمدی می‌آفریند اما بیش از حد خوش بین باشیم، ناکارآمدی به بار می آورد (دانشجویی که بدون درس خواندن خوش بینی قبولی در امتحانات را دارد)
افرادی که بدبین و منفی باف هستند بدون دلیل و منطق موجهی معتقدند که: نمی شود، این افراد نا کار آمدند و قبل از این که شکست بیاید، شکست خورده اند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی گفت: انسان امیدوار گرچه خوشبین است اما سه مؤلفه دارد: خود را خوب می شناسد، مسیر را بلد است و ابزار طی مسیر را می شناسد و یا تهیه می کند همچنین به توانایی خود اعتماد دارد این انسان فعال و تلاشگر است، ادامه میدهد وبه هدفش می رسد او انسان با نشاطی است.
وی گفت: ناامید کسی است که فکر میکند این هدف ارزشمند را نمی تواند به دست آورد، این انسان آماده افسرده شدن است.
دکتر بهمنی گفت: افسردگی مجموعه‌ای از علائم است که وقتی کنار هم قرار بگیرند معنا پیدا می کنند.
افسردگی اغلب با کندی روانی حرکتی، سستی و بیحالی همراه است گرچه گاهی علائم رفتاری افراد افسرده با پرخاشگری و پر فعالیتی خود را نشان میدهد.
گاهی افسردگی به حدی جدی است که فرد می گوید: چیزی ارزش ندارد که من آن را تغییر دهم. مؤلفه شناختی افسردگی سه وجه اصلی دارد: گذشته خیلی خراب است و آینده هم تکرار گذشته است، نمیتوانم آینده را تغییر دهم، آینده هم ارزش تغییر را ندارد.
این روانشناس گفت: اگر فردای مثبتی می خواهم باید الان مثبت زندگی کنم فردای مثبت به لحظات مکرر امروز زندگی من بستگی دارد. زمان حال واسطه بین گذشته و آینده است ما می توانیم از طریق نگاه منفی به آن، آینده های ناکارآمد، مستاصل و درمانده به دست آوریم.
دکتر بهمنی گفت وقتی چیز خوبی علی‌رغم انتظارمان به ما برسد، قدر آن را نمی دانم و به خوبی از آن استفاده نمی کنم.
دکتر بهمنی گفت: در احساس دلمردگی به حدی وزن نگاه منفی به خود، دیگران و جهان زیاد است که فرد حال زیستن و فعالیت ندارد، تعبیر حالی بسیار بد است، در این افراد ناامیدی تنها در یک زمینه نیست البته بروز این حالت در افراد کم است. نقش اطرافیان در حمایت و پیدا کردن راهی برای اقدامات درمانی این افراد بسیار اهمیت دارد، فرد دل مرده ممکن است تصمیمات بسیار اشتباهی در رابطه با از بین بردن خود بگیرد.
در افسردگی های شدید، مصرف دارو همراه با روان درمانی برای این بیماران ضروری است.
کارشناس برنامه تاکید کرد: احساسات ما محصول افکار مثبت یا منفی ماست او گفت: حتی وقتی هیچگونه امکاناتی وجود ندارد با مدلی از فکر کردن و احساس کردن میتوان بر روی شرایط تاثیر گذاشت و حس خوبی در خود ایجاد کرد.