آسیب های چشمی در چهارشنبه آخر سال
برنامه ضربان همه روزه از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۱۶ به صورت زنده از شبکه سلامت سیما پخش می شود.
در برنامه ضربان 20 اسفند شبکه سلامت سیما، حامد قاسمی جراح و متخصص چشم و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص آسیب های چشمی در چهارشنبه آخر سال به گفتگو پرداخت.
کارشناس برنامه با بیان این مطلب که از یک هفته قبل از چهارشنبه آخر سال بیمارستان فارابی در حال آماده باش است افزود: : این بیمارستان همه ساله در روزهای پایانی سال با صحنه‌های بسیار دلخراشی روبروست.
این فوق تخصص سلول های بنیادی قرنیه، آسیب های چشمی را از نوع خفیف تا نابینایی مطلق متفاوت دانست و گفت: با اینکه چشم توسط بافت استخوانی محافظت می شود اما این عضو ارگانی بسیار ظریف است و آسیب ها معمولآ به گونه‌ای است که بینایی فرد را تحت تاثیر قرار میدهد وی یادآور شد: این آسیب ها به راحتی قابل برگشت نیستند.
قاسمی ادامه داد: متاسفانه بیشترین آسیب های چشمی چهارشنبه سوری برای افرادی اتفاق می افتد که به طور اتفاقی در حال رشد شدن از خیابان هستند یا از بالکن خانه در حال تماشای این اتفاقات هستند این افراد را اصطلاحاً «ناظران بی گناه» می نامیم.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که حرارت مواد محترقه باعث بروز چه آسیب هایی بر چشم ها میشود؟ گفت: دو مکانیسم عمده آسیب به چشم ها در چهارشنبه آخر سال وجود دارد: اول مکانیسم ضربه و دوم سوختن حرارتی است.
قاسمی افزود: حرارت از پلک ها تا قرنیه، شبکیه و عصب چشم را آسیب می زند و گاهی این آسیب به حدی شدید است که برای مصدوم کاری نمی توان انجام داد، حتی در اثر حرارت ممکن است: سطوح مختلف چشم به هم بچسبند که روند درمانی چند ساله ای را بدنبال دارد.
این جراح و متخصص چشم، اینگونه آسیب ها در کودکان را با مشکلات بیشتری همراه دانست و گفت: پس از درمان و برگشت دید کودک، ممکن است باعث تنبلی چشم کودک شده باشد که در این صورت کودک هرگز دید کامل را پیدا نخواهد کرد.
قاسمی در پاسخ به این سوال که با ورود جسم خارجی به چشم ها چه باید کرد؟ گفت: توصیه اول به عزیزان نوجوان استفاده کننده از مواد محترقه این است: که حداقل از نوع استاندارد این مواد که خطر کمتری دارند استفاده کنید، اما اگر به هر دلیل جسم خارجی وارد چشم شد: به هیچ وجه دستکاری نکنید و با گذاشتن محافظ بر روی چشم، به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.
وی به مصدومین چشمی تاکید کرد: حتماً به بیمارستان هایی مراجعه کنید که اورژانس چشم پزشکی داشته باشد خوشبختانه مراکز دانشگاهی معمولاً اینگونه اورژانس ها را دارند.( بیمارستانهای: فارابی، حضرت رسول و لبافی نژاد و...، در تهران اورژانس چشم پزشکی فعال و ۲۴ ساعته دارند)
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که آیا افرادی که از عینک یا لنز استفاده می کنند در معرض خطر کمتری قرار دارند؟ گفت: عینک معمولی به تنهایی محافظت‌کننده خوبی نیست و حتی نوعی فاکتور خطر محسوب می شود.(در صورتی که شیشه های عینک بشکند برای چشم ها خطر بیشتری به همراه دارد)
قاسمی ادامه داد: یکسری عینک های محافظ (عینک کار: عینک های بزرگ باتلق های نشکن) که از جنس پلی کربنات نشکن هستند و در ابزار کار فروشی ها پیدا میشوند، بخوبی می توانند از چشم ها محافظت کنند وی افزود: افرادی که به هر دلیل یک چشم آسیب دیده دارند باید دقت بیشتری در محافظت از چشم سالم خود داشته باشند.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که مگس پران چه حالتی است و افراد در برخورد با این حالت چه باید بکنند؟ گفت: حالت مگس پران معمولا اجسام سیاه رنگی هستند که به شکل نقطه یا خط دیده می شوند وی گفت: داخل چشم ژله ای به نام زجاجیه وجود دارد که قبل از شبکه قرار دارد زجاجیه در طول زمان دچار تغییراتی می شود که باعث مگس پران چشم میگردد
وی ادامه داد: مگس پران به خودی خود هیچ خطری ندارد و مشکلی ایجاد نمی کند مگر در چند حالت: در فردی که دیابت دارد، ممکن است مگس پران علامتی از خونریزی در چشم باشد، همچنین اگر چشم ها در تاریکی حالت جرقه زدن داشته باشد ممکن است پیش ساز جدا شدن شبکیه چشم باشد که معمولا حاصل کششی است که بر روی شبکیه وجود دارد.(مگس پران معمولاً بی خطر است اما حتمآ نیاز به معاینه چشم پزشک دارد)
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که آیا حذف این نقاط از بینایی توسط جراحی امکان پذیر است؟ گفت: بله اما گاهی بعد از آن، تطابق چشم دچار اختلال میشود به همین جهت به افراد توصیه کرد: با مگس پران مدارا کنند زیرا مضرات این جراحی بیش از منافعش است. وی بر این نکته تاکید کرد: مغز دارای مکانیسمی است که وقتی چیزی را زیاد ببیند عادت می کند که آن را نبیند.
این فوق تخصص قرنیه و سلول های بنیادی، استفاده از عینک آفتابی را با توجه به شروع فصل گرما ضروری دانست و افزود: مهمترین نکته در مورد عینک آفتابی این است که کاملاً اشعه ماورا بنفش را حذف کند و اصطلاحاً UV400 باشد معمولاً همه عینک های آفتابی اشعه ماورا بنفش را بلاک می کنند اما چیزی که اهمیت دارد تکنیک تراش عدسی عینک است که در کیفیت دید اثر گذار است.
وی یکی دیگر از ویژگی های عینک را پولاریزه بودن و یا پولاریزه نبودن آن دانست و گفت: زمانی که نور از یک سطح افقی تابیده میشود (موقع اسکی و یا رانندگی) اینگونه عینک‌ها امواج مزاحم را حذف می‌کنند وی ادامه داد: عینک پلاریزه مخصوص رانندگی در بیابانها، اسکی باز ها و کوهنوردان است و زدن عینک UV400 برای استفاده در سطح شهر کفایت می کند.
قاسمی در پاسخ به این سوال که برای برداشتن عینک چند اقدام جراحی وجود دارد؟ گفت: برای برداشتن عینک دو رویکرد متفاوت داریم: اول جراحی لیزر بر روی قرنیه است که شامل: لازک، لیزیک ( فمتولیزیک) و اسمایل(فمتواسمایل) میباشد و دومین اقدام : کاشت لنز داخل چشمی(PRK) است.
وی در خصوص تفاوت این عمل‌ها افزود: لازک تراش سطح قرنیه است که معمولاً یک شب درد دارد و دید نهایی یکی دو ماه بعد از عمل باز میگردد، اما در جراحی فمتولیزیک و فمتواسماعیل به محض جراحی، بیمار دید کامل پیدا می کند.
کارشناس برنامه یکی از بهترین انواع عمل جراحی لیزری را لازک دانست زیرا کمترین میزان دستکاری چشم را دارد و احتمال خشکی چشم و قوز قرنیه بعد از جراحی نیز کمتر است، تنها ایراد این عمل این است که فرد یکی دو روز احساس ناراحتی و درد دارد که نسبت به فوایدی که دارد قابل اغماض است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: انتخاب تکنیک جراحی تنها بر عهده پزشک است که بعد از ریختن قطره و تعیین شماره چشم، ضخامت قرنیه و شیب قرنیه اندازه گیری می شود و پس از آن انتخاب نوع عمل توسط جراح چشم پزشک صورت می گیرد، گاهی بنا به صلاحدید پزشک بیمار در انتخاب عمل خود مخیر است.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سؤال که چرا بعضی افراد بعد از این جراحی ها هنوز نیاز به استفاده از عینک دارند؟ گفت: این افراد قبل از انجام جراحی باید به ثبات شماره عینک رسیده باشند یعنی ۱۸ سال تمام داشته باشد و در شش ماه اخیر افزایش نمره عینک نداشته باشند، در غیر این صورت پس از این جراحی ها نیز ممکن است نیاز به استفاده از عینک داشته باشند.